---

مزاجتان را می شناسید؟ طب سوزنی هم مزاج های مختلف دارد…

 

مزاج طب سوزنی شما ممکن است بدن خود را خوب بشناسید اما می دانید در طب چینی یا طب سوزنی در چه طبقه بندی قرار می گیرد؟ این راهنما می تواند به شما در انتخاب یک شیوه زندی سالم بر اساس نوع مزاج شخصی تان کمک کند.

سرشت یا مزاج هر فرد توسط عوامل مادرزادی و اکتسابی تحت تاثیر قرار میگیرد، و این مسئله از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به عبارت دیگر، سوخت و ساز بدن، عملکرد و ساختار اندام ها؛ همه و همه ترکیبی را تشکیل می دهند که این ترکیب مزاج نام دارد. مزاج استعداد ما برای ابتلای به عوامل بیماری زای مختلف را تعیین می کند . در طب سوزنی، ۹ نوع مختلف از مزاج های بدنی وجود دارد.

مفهوم مزاج به طور گسترده ای در درمان های  طب سنتی چینی (طب سوزنی) استفاده می شود. بررسی مزاج روند مهمی در تشخیص بالینی و درمان، و نیز پایه و اساس پیشگیری از بیماری و ارتقاء سلامت میباشد.

مزاج بدن شما چیست؟

در طب چینی، هر فرد یک مزاج منحصر به فرد دارد که در طول زمان تغییر می کند. مزاج بدن شما در چگونگی احساس و رفتار و پاسخ بدن به عوامل بیماری زا موثر است. اختلال در سلامت و بیماری زمانی که بدن دچار اختلال در تعادل می شود، بوجود می آیند.

برای اینکه متوجه شویم چگونه می توان از این عدم تعادل پیشگیری نمود، راهنمای ما در مورد 9 مزاج طب چینی/ سوزنی را که در ادامه توضیح داده شده مطالعه کنید. یک چیز را به یاد داشته باشید: مانند بسیاری از مردم، شما ممکن است ترکیبی از مزاج ها را داشته باشید. اگر به این نتیجه رسیدید به مزاجی مراجعه کنید که شامل علائم غالب شماست.

به طور کلی مزاج هر فرد متاثر از مجموعه عوامل ارثی و اکتسابی است:

• جنس: مردان و زنان برخی از تفاوت های فیزیولوژیکی را دارا هستند، طبق مفاهیم طب سوزنی، ساختار بدنی مردان بیشتر بر پایه qi (انرژی حیاتی) بوده، در حالی که ساختار بدنی زنان بیشتر بر خون تکیه می کند.
• سن: ساختار، عملکرد و سوخت و ساز بدن ما با گذران سن تغییر می کند.
• وضعیت روانی: حالات روحی فعالیت های اندام های داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد که این امر می تواند مزاج بدن را تغییر دهد.
• محیط زندگی: مناطق جغرافیایی مختلف هر یک دارای آب و هوای خاص، محصولات غذایی ویژه، رژیم غذایی و عادات زندگی منحصر به فرد می باشند و مجموعه این عوامل جزءسوالات اولیه در مشاوره طب سوزنی  می باشند.

مزاج بدن می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، برخی قوی، برخی ضعیف هستند، برخی تمایل به گرما، و برخی تمایل به سرما دارند. بر اساس آخرین بررسی های انجمن طب سنتی چینی (CACM) مزاج بدن به نه دسته تقسیم می شود؛ شامل: معتدل، کمبود چی، کمبود یانگ، کمبود یین، استاز خون ، بلغم و رطوبت، حرارت مرطوب،  رکود چی و مزاج آلرژیک. به طور کلی، طبقه بندی مزاج بدن بر اساس ظاهر فیزیکی فرد، خصوصیات شخصیتی، مشکلات سلامت عمومی و سازگاری با محیط خارجی می باشد.

برای آشنایی بیشتر با مفاهیم فلسفی طب چینی، یین، یانگ، چی و خون این مقاله را مطالعه کنید…

نه مزاج بدن در طب چینی:

1. نوع معتدل

افراد قوی هیکل, با حالات احساسی یا روانی پایدار و همراه با دید خوش بینانه هستند. آنها اغلب رنگ صورت شفاف، موهای براق و چشم های روشن دارند؛، دارای حس چشایی و بویایی قوی، لب های  قرمز و مرطوب هستند، احساس خستگی برای این افراد ناخوشایند است؛ خواب خوب و اشتهای طبیعی دارند؛ عادات روده ای و ادراری طبیعی و سازگاری بالا نسبت به تغییرات محیطی دارند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

تغذیه:

در حد تعادل بخورید و یک رژیم غذایی متعادل را در پیش بگیرید

جلوگیری از تغذیه با غذاهای بیش از حد چرب یا تند

عادات زندگی

قدم زدن پس از وعده های غذایی به جای خواب

انجام ورزش های مناسب برای سن

حفظ نگرش مثبت

توجه داشته باشید: این مزاج، متعادل ترین مزاج بدن بوده و حداقل استعداد ابتلای به بیماری را دارد. پس رعایت نکات رژیم غذایی و شیوه زندگی که برای مزاج شما توصیه شده در حفظ تعادل بیشتر مزاجتان به شما کمک خواهد کرد.

آیا می دانید طب سوزنی در درمان چه بیماری هایی بیشتر کاربرد دارد؟ اینجا را کلیک کنید و بیشتر مطالعه کنید….

2. نوع کمبود چی

 این افراد دارای فیزیک بدنی با عضلات شل هستند؛ از نظر روحی درون گرا و دارای شخصیت ترسو هستند. اغلب صدای ضعیف, تنگی نفس, خستگی، استعداد ابتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا، تعریق نسبتا زیاد دارند و در حاشیه زبان رد دندان ها دیده می شود. آنها حساس به تغییرات زیست محیطی هستند. از آنجا که این افراد از نظر عملکرد سیستم ایمنی نسبتا ضعیف هستند، معمولا زمان طولانی تری را برای بهبود یافتن از بیماری نیاز دارند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

تغذیه:

خوردن بیشتر غذاهایی که qi را تقویت و طحال را حمایت می کنند مانند سویا و مرغ

جلوگیری از غذاهایی که qi را مصرف می کنند، مانند گشنیز سیر و تربچه خام

عادات زندگی:

داشتن خواب کافی و گرم نگه داشتن بدن در هر شرایطی

جلوگیری از مواجهه با باد پس از ورزش شدید

ورزش خفیف به طور منظم مانند پیاده روی سریع

درباره  qi در طب سوزنی چه اطلاعاتی دارید؟ اگر علاقمند هستید در مورد انرژی بدن و qi  بیشتر بدانید این مقاله رو از دست ندهید…

3- نوع کمبود یانگ

افرادی با فیزیک عضلانی شل و روحیات آرام و درون ریز از نظر شخصیتی. اغلب از سردی دست و پا شکایت دارند؛ در معده احساس سردی کرده و به هوای سرد و یا سر و صدا حساسیت دارند. خواب آلوده اند، پس از خوردن غذاهای سرد احساس ناراحتی میکنند و زبان بزرگ و رنگ پریده دارند. معمولا در محیط های مرطوب و سرد و بادی احساس ناخوشایندی دارند. مستعد ابتلا به مشکلاتی مانند پف کردگی، اسهال و ترشحات بیش از حد گلو هستند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

تغذیه:

خوردن بیشتر غذاهایی که برای چی مفید بوده و گرم کننده اند، مانند گوشت گاو و سیر

خوردن کمتر غذاهای خام و سرد، مانند خيار و غذاهای خام

عادات زندگی:

اجتناب از باد کولر به مدت طولانی

گرم نگاه داشتن پا و پشت و زیر شکم

انجام ورزش های ملایم مانند پیاده روی و تای چی

استفاده از چشمه های آب گرم و سونا

گوش دادن به آهنگ های که افزایش دهنده انرژی و نشاط آور و ضد اضطراب هستند

طب سوزنی به راحتی سردی دست و پای شما را از بین می برد. برای مطالعه بیشتر اینجا را بخوانید…

4. نوع کمبود یین

این افراد معمولا هیکل باریک داشته و از نظر روحی برون ریز و بی صبر و تحمل هستند. آنها از گرمی کف دست ها و پاها شاکی هستند؛ خشکی دهان، بینی خشک، تمایل برای نوشیدنی های سرد و مدفوع خشک یا یبوست از دیگر علائم این مزاج است. اغلب در محیط های گرم و خشک احساس ناخوشایند دارند. مستعد ابتلا به سرفه، خستگی، خروج بی اختیار مایع منی، بی خوابی و برخی از مشکلات مزمن هستند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

تغذیه:

خوردن بیشتر غذاهای خنک کننده و مغذی، مانند گوشت اردک و لوبیا سبز

خوردن کمتر غذاهای خشک و گرم مانند گوشت گوسفند و پیاز

عادات زندگی:

اجتناب از نوشیدنی های کافئین دار و دیر خوابیدن

انجام تمرینات خفیف تا متوسط مثل تای چی و شنا

اجتناب از سونا مخصوصا اگر مبتلا به پوست بسیار خشک هستید

گوش دادن به موسیقی آرامش بخش و یا رفتن به سفر جهت کسب آرامش

 

طب سوزنی در درمان بی خوابی- اینجا بیشتر بخوانید….

5. نوع بلغم و رطوبت

معمولا افرادی با مشکل اضافه وزن و شکم بزرگ, خوی آرم و شخصیت ثابت و صبور دارند. اغلب صورت چرب، طعم شیرین یا چرب در دهان، ترشحات بیش از حد گلو, عرق کردن, گرفتگی قفسه سینه، تمایل به خوردن غذاهای شیرین و چرب و پوشش ضخیم زبان دارند. معمولا محیط های مرطوب و بارانی را دوست ندارند؛ مستعد ابتلا به دیابت و سندرم های متابولیک یا بیماری های قلبی عروقی هستند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

تغذیه

داشتن یک رژیم غذایی متعادل از نظر طعم غذا

مصرف کمتر مواد غذایی شیرین و سنگین و چرب مانند گوشت های چرب

مصرف بیشتر پیاز، سیر، هویج، مرکبات، لیموترش، جو

عادات زندگی:

خودداری از سبک زندگی بی حرکت

خودداری از فعالیت در فضای باز در آب و هوای سرد و مرطوب

ورزش با سرعتی که توان انجام طولانی مدت آن را داشته باشید

حفظ آرامش؛ اجتناب از احساسات شدید

6. نوع حرارت مرطوب

افرادی با هیکل طبیعی و یا باریک، از نظر عصبی تحریک پذیر بوده و زود عصبانی می شوند. اغلب با صورت روغنی و چرب که فوران آکنه یا جوش در آن وجود دارد دیده می شوند؛ طعم تلخ یا فلزی در دهان، خستگی و یا احساس سنگینی بدن، احساس دفع ناکامل پس از اجابت مزاج و یا مدفوع خشک ، ادرار زرد و ترشحات واژينال فراوان، پوست بیضه مرطوب در آقایان و پوشش زبان چرب و زرد از دیگر علائم این مزاج است. آنها حساس به محیط های گرم و مرطوب به ویژه در اواخر تابستان یا اوایل پاییز هستند. مستعد ابتلا به مشکلات پوستی و مشکلات ادراری هستند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

تغذیه

مصرف بیشتر غذاهایی که خاصیت دفع رطوبت و حرارت را دارند مانند لوبیا قرمز و آب شاه بلوط

مصرف کمتر غذا های چرب، قابض و تند مثل غذاهای کبابی و سرخ شده

عادات زندگی

محیط زندگی این افراد باید خشک و با تهویه مناسب باشد

خودداری از فعالیت در فضای باز زمانی که آب و هوای گرم و مرطوب داریم.

حفظ خواب منظم و کافی در این افراد نیز بسیار مهم است.

تمرین مناسب زیاد، مانند فوتبال و هنرهای رزمی

اثرات طب سوزنی در درمان آکنه- اینجا کلیک کنید و بیشتر مطالعه کنید…

7. نوع استاز خونی

افرادی بی صبر و تحمل  و فراموشکار هستند. معمولا با رنگ گرفته صورت، لکه های پوستی در صورت و لب های قرمز تیره، دایره های سیاه زیر چشم، پوست غیر شفاف و یا خشن، کبودی های بی دلیل در سطح بدن و رگهای واریسی دیده می شوند. اغلب احساس ناراحتی در محیط های سرد دارند و مستعد ابتلا به خونریزی ها، درد در نقاط مختلف بدن و اختلالات رشدی هستند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

تغذیه:

مصرف غذاهایی که جریان خون را افزایش می دهند، چی را در سطح بدن پخش کرده و چی کبد را آرام می کنند مانند لوبیا قرمز ، جلبک دریایی و چای سبز

مصرف کمتر غذاهای چرب، مانند گوشت چرب یا محصولات لبنی

عادات زندگی:

پرهیز از بی تحرکی جهت پیشگیری از احتقان چی و خون

انجام فعالیت های افزایش دهنده گردش خون مانند تای چی، رقص و بند بازی

ماساژ می تواند به حفظ جریان آرام انرژی در کانالهای بدن کمک کند

گوش دادن به موسیقی آرام بخش

یکی از علل مهم درد های عادت ماهانه و پریود استاز خون است، درباره دردهای پریود این مقاله را بخوانید…

8. نوع رکود چی

افرادی اغلب باریک از نظر فیزیکی و تمایل به ناپایداری های احساسی و سودا یا شک و تردید. معمولا با شکایاتی مثل خلق و خوی افسرده، اضطراب و عصبانیت یا ترس، آه مکرر و تپش قلب به پزشک مراجعه میکنند. در برابر موقعیت های استرس زا معمولا مقابله نسبتا ضعیفی دارند؛ به ویژه در زمستان و پاییز و همچنین روز های بارانی. مستعد ابتلا به بی خوابی، افسردگی، اضطراب، اختلال و توده های پستان هستند.

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

رژیم غذایی: خوردن بیشتر غذاهای تازه که سبب جریان qi شده و رکود qi را از بین میبرند مثل:

گندم، جعفری، پیاز، سیر، ، تربچه، مرکبات، زالزالک و گل سرخ

محیط زندگی باید آرام باشد. اطمینان از خواب منظم نکته مهمی در این افراد است.

در نظر گرفتن کار در فضای باز و تمرین شدید، مانند تنيس، شنا و ورزشهای رزمی

شرکت در گروه ورزش و بازی، رقص، توپ بازی و شطرنج، به منظور ارتقاء زندگی اجتماعی

درباره طب سوزنی و افسردگی اینجا بخوانید….

9- نوع مزاج آلرژیک

افراد معمولا بنیه ضعیفی دارند؛ این افراد به داروها و مواد غذایی و بوی و گرده یا دیگر آلرژن های زیست محیطی بسیار حساس هستند. اغلب مبتلا به احتقان بینی, عطسه, آبریزش بینی, تنگی نفس، کهیر، خارش و حتی نقاط بنفش زیر پوست می شوند. مشکلات سلامتی عمومی میان افراد با این نوع مزاج خاص شامل آلرژی به داروها و تب یونجه و اگزما و آسم هستند. معمولا پاسخ نسبتا ضعیف به تأثیرات خارجی می دهند و مشکلاتشان به راحتی می تواند با تغییرات فصلی ایجاد شود.

برای مطالعه بیشتر در مورد درمان آسم با طب سوزنی اینجا را بخوانید….

چگونه تعادل این نوع مزاج را حفظ کنیم:

• رژیم غذایی متعادل با سبزیجات و گوشت کافی

• مصرف کمتر غذاهای تند و حساسیت زا

• محیط زندگی باید تهویه خوب و پاک داشته باشد.

• حفظ بهداشت خواب؛ پتو و رختخواب باید شسته و به طور منظم در معرض نور آفتاب قرار گیرند.

• اجتناب از نگهداری حیوانات خانگی و تماس با آلرژن شناخته شده

• ورزش برای افزایش ایمنی

• حفظ گرمای بدن هنگام ورزش در سرما

درمان آلرژی ها با طب سوزنی- بیشتر بدانید….

باید تاکید شود که در واقعیت، دسته بندی یک فرد در یک نوع خاص از مزاج ها کار بسیار مشکلی می باشد و بیشتر موارد مزاج افراد مخلوطی از چند مزاج مختلف است. به عنوان مثال، کمبود یین و گرمای مرطوب، کمبود چی و رطوبت، رکود چی و استاز خون ممکن است همزمان با هم دیده شوند. برای بیشتر افراد مشاوره حرفه ای طب سوزنی بهترین راه دانستن نوع مزاج آنها است.

نکته نهایی

در علم طب چینی/ طب سوزنی مزاج بدن یک فرد ثابت و تغییرناپذیر نیست، عواملی مانند محیط زندگی و وضعیت روانی و رژیم غذایی و فعالیت های روزانه و بیماری به آسانی می توانند وضعیت بدن را تغییر دهند. در برخی از مزاج های ناسالم اقداماتی مانند تغییرات شیوه زندگی و تغذیه یا ورزش سبب بهبود و سلامت مزاج خواهند شد. دستورات حفظ سلامت بر اساس نوع مزاج بخش مهمی از اصول تغذیه زندگی در طب چینی است.

اطلاعات ارائه شده در مقاله بالا تنها برای رجوع است. شما می توانید در جلسه مشاوره طب سوزنی اطلاعات بیشتری در مورد مزاج خود کسب کنید. با ما تماس بگیرید…