مجموعه تخصصی طب سنتی طب سوزنی ماساژ درمانی تهران - شرق تهران تهرانپارس / غرب تهران سعادت آباد |
حجامت در طب سنتی ایران
حجامت در طب سنتی ایران کاربرد های زیادی داره و البته شرایط خاص. اگر دوست دارید در مورد شرایط حجامت. اثرات، خطرات و کاربردهای علمی اون در طب سنتی ایران بدانید این مقاله رو مطالعه کنید. چکیده ای از نطرات متخصصین طب سنتی ایران در باره حجامت…
مقدمه
در مکتب طب ایرانی، یکی از مهمترین راههای نگهداری تندرستی (حفظ الصحه) و پیشگیری از بیماریها (تقدمه الحفظ)، بهکار بستن پاکسازیهای عضوی و بدنی گوناگون است. یکی از اقسام پاکسازیهای عضوی، حجامت است که با وجود رواج در جامعۀ ما، جنبههای علمی آن در تالیفات حکما، به اندازۀ کافی شناسانده نشده است. این نوشتار کوتاه به معرفی برخی آموزههای کاربردی حکمای بزرگ دربارۀ حجامت همراه با تیغ زدن میپردازد.
حجامت از سالیان دراز قبل از میلاد در سراسر دنیا استفاده می شده است. و در دین مبین اسلام هم توصیه هایی در خصوص اثرات پیشگیرانه و درمانی آن در کلام گهربار معصومین علیهم السلام مشاهده می شود. از همان زمان برای انجام آن، چه در متون طبی و چه در احادیث و روایات، شرایط و ضوابط لازم بیان شده است. و در صورتی که این اقدامات بدون توجه به شرایط بیمار و با سلایق شخصی انجام شود. می توانند مسبب ضررهای جدی و جبران ناپذیر برای بیماران گردند.
زمان حجامت
در متون طب سنتی ایرانی، بهترین زمان حجامت همراه با خونگیری بقصد دفع اخلاط غلیظ و سنگین، روزهای ۱۵، ۱۶، و ۱۷ ماه قمری دانسته شده است.
این ترجیح زمانی به تاثیر جاذبه ماه بر روی اخلاط بدن. و چگونگی حرکت و توزیع اخلاط غلیظ و رقیق در سطح و عمق بدن مرتبط دانسته شده است.
به عبارت دیگر، در روزهای ۱۵و۱۶و۱۷ هر ماه قمری، اخلاط غلیظ و سنگین در مویرگهای سطح بدن به بیشترین مقدار و نسبت میرسند. بهمین علت است که حجامت در این روزها میتواند بخشی از اخلاط غلیظ و سنگین را خارج کند. و به پاکسازی عضو از این مواد کمک نماید.
بنا به آموزههای طبیبان دانشمند، انجام حجامتِ تر (یعنی همراه با خونگیری). برای دفع اخلاط غلیظ و سنگین در غیر این روزها سودمند شمرده نشده است. بلکه حتی در پیِ دفع بخشهای رقیقِ اخلاط، غلظت خون ممکن است. افزایش یابد که بدنبال آن، احتمال حوادث قلبی- عروقی در افراد مستعد بالا میرود.
در چه مواردی انجام حجامت به تنهایی کافی نیست؟
حجامت برای دفع خون غلیظ در افراد تنومند و چاق پرخون، باندازه کافی موثر دانسته نشده است. همچنین حجامت در اوقات بسیار گرم فصل تابستان. و اوقات بسیار سرد در زمستان توصیه نمیشود و در صورت ضرورت طبی. باید در معتدلترین وقت روز، پیش از ظهر انجام گردد. در هنگام ضعف و خستگی بخصوص در افراد مبتلا به سوءمزاج سرد و خشک بسیار زیانآور است.
دکتر مجید انوشیروانی، دکترای تخصصی طب سنتی ایران و استاد دانشگاه
بزرگنمایی درباره حجامت مردم را به دردسر می اندازد.
انجام افراطی حجامت در جامعه باعث شده است. که در اذهان عمومی این باور غلط شکل بگیرد. که این روش درمانی کاملا بیخطر و همواره سودمند است.در حالی که اینطور نیست و همانطور که میتوان با دقت نظر از آن سود جست میتواند برای برخی افراد مضر باشد.
در طب سنتی ایران به خونگیری تاکید شدهاست .ولی فقط به عنوان یکی از روشهای درمانی. این کار در صورتی که با نظر پزشک خبره، آگاه و مکان مورد تایید از نظر استانداردهای درمانی انجام شود. میتواند روشی کمک کننده در پیشگیری و درمان بیماریها باشد. ولی انجام بی رویه و عنان گسیخته آن که گاهی در جامعه میبینیم، میتواند بسیار مضر باشد.
اگرچه در فصل بهار به علت تغییراتی در بدن، احتمال نیاز به حجامت بیشتر است. ولی حتما برای انجام حجامت فصل بهار هم با پزشک مشورت کنید. توصیه عام به خونگیری در بهار برای همه صحیح نیست. و لازم است پزشک پیش از انجام فرد را معاینه کند.
زمانی که حجامت خطرناک می شود
تجویز بی رویه حجامت توسط افراد غیر متخصص نگران کننده است و رشد قارچ گونه مراکز غیرمعتبر در این حیطه مشکلاتی را به وجود آورده است.
سودجویان به دلیل عدم آگاهی با انجام بی موقع باعث افزایش خشکی بدن، ضعف و غلبه سردی شده و سلامت فرد را به خطر می اندازند .
خونگیری برای برخی افراد از جمله سالمندان، زنان_باردار و کودکان زیر دو سال خطرناک است و متاسفانه افراد غیرمتخصص به مواردی از این قبیل و عدم انجام خونگیری بی موقع توجهی نمی کنند.
نیاز فرد به حجامت فقط باید توسط طبیب خبره و آگاه در حوزه طب سنتی انجام شود. و اگر صحیح تشخیص داده شود میتواند در پیشگیری و درمان برخی بیماریها کمک کند. ولی اگر بدون توجه به شرایط لازم انجام شود متضمن ضررهایی برای بیمار خواهد بود.
در منابع طب سنتی ایرانی از حجامت در درمان بسیاری از بیماری ها نام برده شده. ولی معمولا در اکثر این بیماری ها همراه با دارو و دستورات غذایی و … است و تقریبا در هیچ کجا، به تنهایی نقش درمانی ندارد.
حجامت هم مانند سایر روش های درمانی طب ایرانی بایدها و نبایدهای خاص خود را دارد. و همیشه برای همه مفید نخواهد بود. به صورت کلی خونگیری در سرزمین های خیلی گرم و خیلی سرد، فصول خیلی گرم و خیلی سرد و مزاج های خیلی سرد و افراد بسیار چاق ممنوعیت دارد. که باید حتما قبل از انجام حجامت با پزشک طب سنتی مشورت شود. و در صورت نیاز تدابیری قبل و بعد آن اتخاذ شود و یا اینکه روش دیگری را جایگزین آن نمایند.
اقدام خودسرانه در پزشکی به صورت کلی ممنوع است. و اگر خودسرانه و بدون نیاز انجام شود ممکن است مضر نیز باشد. در حجامت نیز پزشک باید وضعیت گوارش فرد، تغذیه وی، سن، شغل، بیماری های همراه، عادت های فردی و … را مدنظر قرار دهد و بعد حجامت را توصیه و یا منع کنند.
دکتر حوریه محمدی کناری، متخصص طب سنتی ایران
کلینیک سعادت آباد: 22457409-021
کلینیک تهرانپارس: 76704366-021
تلفن همراه کلینیک: 09354466111
تماس از طریق آیکون های زیرین